Review yes it's pizza
| 14 december 2019

Wat voor eter ben jij – Lijngericht, extern of emotioneel?

Vandaag wil ik je graag vertellen over drie typen eters, die we in de diëtetiek onderscheiden. Emotionele eters, lijngerichte eters en externe eters. In mijn rapportages naar (huis)artsen gebruik ik deze termen, maar ik heb er nog nooit over gepraat op mijn blog. Hoog tijd dus!

3 typen eters

Van oorsprong zouden we moeten eten om te overleven. In het verre verleden gebeurde dat ook, we moesten actief op jacht naar voedsel. Inmiddels is dat flink veranderd. Je vind eten op vrijwel iedere hoek van de straat. Hierdoor zijn verschillende soorten eters ontstaan. Ik bespreek ze hieronder.

Emotionele eters

De meest bekende groep is die van emotionele eters. Eten uit emotie komt ontzettend veel voor. Ik denk dat verreweg de meesten van ons dit wel eens hebben ervaren (inclusief ik zelf!). Een emotionele eter grijpt naar eten als hij boos, gestressd, verdrietig of blij is. Ook eten uit verveling of uit moeheid is een vorm van emotioneel eetgedrag. Eten is in dit geval een vorm van troost. Vrijwel altijd grijp je in dit geval naar ongezond eten, omdat dit meer ‘comfort’ bied dan een appel of een cracker. De heftige smaken van suiker, zout en/of vet laten ons heel even onze emoties vergeten.

Externe eters

Als je een externe eter bent, dan ben je heel gevoelig voor de aanwezigheid van eten. Als er iets op tafel staat, je een zak hoort knisperen of als je geuren van eten ruikt, dan krijg je er zin in. Ook een reclame op TV of een poster in een bushokje kan ervoor zorgen dat je zin krijgt in eten. Externe prikkels zorgen er dus voor dat jij trek krijgt.

Externe eters vinden het super lastig om zich in te houden op een verjaardag of op een feestje. Ook naar de stad gaan is heel moeilijk voor ze, omdat overal prikkels zijn die ze triggeren.

Lijngerichte eters

Tenslotte heb je een groep van lijngerichte eters. Deze groep is heel bewust bezig met gezond leven en/of met het fit houden van het lichaam. Lijngerichte eters hebben de neiging om producten als ‘goed’ of ‘slecht’ te bestempelen. Ook denken ze heel erg in termen als ‘ik mag dit niet eten’ of ‘nu is het toch al verpest’. Lichaamsgewicht is vaak heel belangrijk voor ze. Vaak zijn ze heel streng voor zichzelf wat betreft hun eetpatroon en hopen ze snel veel af te vallen.

Het gevaar bij lijngerichte eters is dat ze te weinig eten en/of zichzelf teveel verbieden, waardoor ze op een later moment een snaaimoment krijgen. Vaak is dit snaaimoment dan direct heel groot, omdat die dag ‘toch al verpest is’.

Eten als model

Wat kun je hier zelf mee?

Jezelf bewust zijn van welke type eter jij bent, is de eerste stap. Ik geef heel eerlijk toe dat ik alledrie de types herken in mezelf! Door de jaren heen zijn ze echter veel minder sterk geworden door heel veel te oefenen en te bedenken waar ik écht gelukkig van word. Nog steeds komt elk type af en toe een klein beetje bij me naar boven…maar zo lang het met mate is dan vind ik dat geen enkel probleem. Ik weet dat ik inmiddels heel goed kan relativeren om vervolgens weer ‘normaal’ te doen.

Denk dus eens goed na bij jezelf welke types jij herkent in je eigen eetgedrag. Wanneer komen ze naar boven? En op welke manier? Door jezelf zo goed mogelijk te kennen, wordt het een stuk makkelijker om veranderingen aan te brengen.

Mijn manier van werken als diëtist

Uiteraard doe ik hier als diëtist ook iets mee in mijn praktijk. Ik benoem het meestal niet richting mijn cliënten, maar toch baseer ik mijn manier van werken op het type eter dat ik voor me heb. Ik zal hieronder kort aangeven wat ik met de verschillende types probeer te doen.

  • De emotionele eter laat ik zo goed mogelijk uitvinden wanneer hij/zij gaat eten. Bij welke emotie? In welke situatie? Vervolgens gaan we vervangende manieren zoeken wat betreft de omgang met die emotie. Eten is in dit geval namelijk een vervanging voor de behoefte aan iets anders. Waar heb je eigenlijk behoefte aan?
  • Ook met een externe eter ga ik kijken wat de trigger tot eten precies is. Samen zoeken we naar oplossingen. Minder in huis halen, met een verzadigd gevoel naar de stad gaan of leren ‘nee’ zeggen op een feestje zijn dingen waar we bijvoorbeeld mee bezig kunnen.
  • De lijngerichte eter wil ik laten inzien dat je niet zo ver komt met weinig eten. Ook is het belangrijk dat we bezig gaan met de negatieve gedachtes over ongezond eten. Eigenlijk is het bij deze personen vooral belangrijk dat ‘gezond en genoeg eten’ belangrijker wordt dan ‘weinig eten’. Ook vind ik het belangrijk dat snacks en snoepjes weer een plaatsje krijgen binnen het patroon, zonder dat dit betekent dat degene door slaat.

Ik hoop dat je het leuk vond om een kijkje te krijgen in mijn ‘keuken’ als diëtist. Veel van jullie vinden het leuk om iets meer achtergrondinformatie te krijgen merk ik. Ik vind het super leuk om erover te vertellen, dus dat komt mooi uit :).

Groetjes, Marloes

Welk type eter herken jij bij jezelf? Of zijn het er meerdere?

17 reacties

  1. Hi Marloes.

    Interessant artikel. Ik stop juist met eten of eet veel minder als ik verdrietig, moe etc ben. Dus ook wel een emotionele eter maar dan de andere kant op🤗

  2. Ik herken alle 3 de types wel ergens. Het meeste ben ik een emotionele eter, daarna de lijngerichte eter en dan de externe eter. De externe eter word vaak ook geactiveerd door mijn partner, bij hem staat externe eter wel op één denk ik haha. Hem hoef ik niet mee te nemen naar de supermarkt, komt niet goed haha.

  3. Leuk artikel. Ik herken mij heel erg in de externe eter. Ik dacht altijd dat ik een emotionele eter was maar dat is maar een klein beetje waar. Je hebt me dus een eten opener gegeven! Onbewust wist ik het wel en heb ook mijn maatregelen genomen en mezelf geleerd niet altijd en overal direct aan toe te geven. Ik heb mijzelf deze week bv wel drie keer beloofd mijn toetje niet direct na het eten te gebruiken, terwijl mijn man dat wel heeft gedaan. Wat gebeurt er dan, ik vergeet het en zo heb ik dus die avonden geen calorieën van mijn toetje binnen gekregen want het toetje is een is alleen maar iets lekkers na de maaltijd, iets extra’s, wat je dus helemaal niet nodig hebt. Vroeger aten we áltijd toetje! Dus ik stel op het moment dat ik iets lekkers wil gaan eten uit en dan vergeet ik het! Zo ben ik ook gestopt met roken!

  4. Ik denk dat ik een emotie eter ben en nu ik het al jaren zoveel chocolade en snoep eet is het een gewoonte geworden en vind dat ik nu verslaafd ben aan suikers. Waar ik graag vanaf wil en wil afvallen. Alleen die knop in mijn hoofd gaat steeds niet om.

  5. Als ik dan een moet kiezen de lijngerichte eter, ik let heel erg op mijn macro’s maar niet zo zeer dat ik alleen clean eet, de basis is bij 80% gezond en 20% niet voedzaam maar wel lekker zoals eiwitrepen, stroopwafel. Ik eet dat eigenlijk elke dag wel maar met mate. Ik heb dus nooit eetbuien, cheatdays o.i.d externe prikkels kunnen wel voorkomen maar eigenlijk is dat zeer zeer zelden. Misschien een keer per jaar. Ik denk omdat ik mezelf elke dag alles wel gun met mate. Dan is iets niet zo speciaal meer.

  6. Ik ben ook echt allemaal.
    Het ligt bij mij ook een beetje aan het seizoen.
    In de lente of zomer bijvoorbeeld een meer lijngerichte eter en in het najaar een externe eter.
    Emotie eten uit verveling en moeheid herken ik ook zeker. Leuk om te lezen Marloes, want deze twee had ik nooit onder emotie eten geschaard.

  7. Ik ben absoluut een lijngerichte eter. Wanneer ik iets ongezonds eet is het hek van de dam, voor mij is het makkelijker om geen genietmomentjes te hebben. Iedere week weer een strijd waar ik moe van wordt, juist omdat ik zo graag wil afvallen maar op deze dagen er weer zoveel aan eet. Maar we gaan ervoor, in 2020 nieuwe ronden nieuwe kansen!

  8. Wow eyeopener!
    Ik dacht altijd dat ik een emotionele eter was, maar eigenlijk ben ik gewoon een externe eter. Ik kan geen nee zeggen, als er een op zak drop ergens ligt zit het al in m’n mond voordat ik er over na heb gedacht, ik eet niet 1 koekje maar het hele pak. Ik krijg gewoon trek van alles wat ik zie en ik ben moeilijk tegen te houden.
    Daarnaast schiet ik ook snel in de rol van de lijngerichte eter als ik op m’n gewicht let, dan wil ik het externe eten zo erg beperken dat ik alleen nog maar heel gezond (en vooral veel te weinig!) eet en vermijd ik ook alles wat slecht is als ik boodschappen doe.
    Zou je misschien eens een artikel met tips kunnen maken voor ieder profiel (bijvoorbeeld 1 artikel per type)? Dat zou super interessant zijn!

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Elke dag bruisen van de energie en met liefde in de spiegel kijken.

@INSTAGRAM Join on the gram