Ik val niet af….Hoe kan dat?

In mijn praktijk begeleid ik dagelijks mensen op weg naar een gezonder gewicht. Vrijwel altijd lukt het om ongewenste kilo’s te verliezen. Deels door met mijn cliënten op zoek te gaan naar een gezond eetpatroon dat bij hun past, met producten die ze lekker vinden. Het andere deel is het opsporen van ‘fouten’ die mensen maken. Niet alleen in de keuze van producten, maar ook in de manier van denken. Vrijwel altijd gaan mensen na deze tips afvallen. Soms gebeurt dat echter niet. Alles lijkt perfect te gaan, maar iemand valt niet af. In dit artikel vertel ik je een aantal mogelijke oorzaken.

Als je wilt afvallen, is het heel belangrijk dat je gezonder gaat leven. Dit kost tijd en aandacht, niemand zal zeggen dat het gemakkelijk is. Het is belangrijk dat je gezond eet (af en toe iets ongezonds mag best!) en regelmatig beweegt. Daarnaast merk ik dat mensen dus vaak een andere manier van denken moeten aanleren, dat is best lastig! Kijk nog eens deze video over veelgemaakte fouten bij het afvallen.

Ook als dit allemaal goed is, komt het heel af en toe voor dat iemand niet afvalt. De persoon eet gezonde producten en beweegt veel. Dat je dan tóch niet afvalt, kan een aantal oorzaken hebben. Degene die ik in mijn praktijk het meeste tegenkom, zet ik hieronder op een rijtje.

• Je eet ongemerkt tóch meer dan je denkt. Ik zie heel vaak gebeuren (ook bij mijzelf!) dat mensen veel producten ongemerkt in hun mond stoppen. Een koekje bij de koffie, een handje drop uit de snoeppot, een traktatie van een collega en een restje warm eten van een van de kinderen. Mijn tip is dan ook om een periode op te schrijven wat je eet, als het afvallen niet lukt. Wees daarbij écht kritisch over alles wat je in je mond stopt. Het zal je verbazen hoeveel je soms ongemerkt eet. Gek genoeg gebeurt dit juist vaak als mensen weinig eten tijdens hoofdmaaltijden, omdat ze graag willen afvallen.

• Je eet gezonde producten, maar door jouw productkeuzes krijg je toch veel calorieën binnen. Ik zie vaak dat mensen een heel gezond eetpatroon volgen, maar bijvoorbeeld tussendoor regelmatig een handje noten pakken. Of rijkelijk met olie strooien over een salade. Of veel toppings over hun schaaltje yoghurt doen, waardoor hun gezonde ontbijtje ineens veel calorieën bevat. Ook gezonde dingen kunnen calorierijk zijn, pas dus met bepaalde producten goed op de portie. Een aantal voorbeelden van die producten vind je hier.
• Je beweegt niet fanatiek genoeg en/of compenseert daarna de verloren calorieën met voeding. Ik zie regelmatig mensen in de sportschool, die super gezellig kletsen met een medesporter tijdens het bewegen. Het is op die manier gigantisch leuk in de sportzaal, maar er valt geen druppel zweet. Als die personen dan ook nog voldaan thuiskomen en zichzelf na het sporten trakteren op een extra tussendoortje (gezond of ongezond), dan is de winst uit het bewegen compleet teniet gedaan. Dat is natuurlijk prima als je sport voor de gezelligheid, maar als je wilt afvallen is het een idee om eens kritisch te kijken naar de intensiteit van jouw beweegmomenten.

• Je eet al tijdenlang te weinig of hebt heel veel verschillende crashdiëten gedaan. Ons lichaam kan heel goed functioneren op heel weinig voeding. Als je langdurig (veel) te weinig eet, past onze stofwisseling zich daarop aan. Je motortje wordt zeg maar een tandje zachter gezet, zodat je voldoende hebt aan de lage hoeveelheid voeding. Hierdoor val je niet af, ondanks dat je heel weinig eet. Ik zie dit ook wel eens voorkomen bij mensen die héél veel strenge diëten hebben gedaan in het verleden. Er zijn methodes om je stofwisseling positief te stimuleren, waardoor je toch weer kunt gaan afvallen. Ik raad je aan om hiervoor contact op te nemen met een professional.
• Stress kan ervoor zorgen dat je niet afvalt. Dan heb ik het vooral over langdurige stress, door bijvoorbeeld problemen op het werk, een ruzie met een dierbare of een druk leefpatroon. Ik heb zelfs wel eens gezien dat iemand zo aan het stressen was over het gewicht dat maar niet afnam, dat ze juist hierdoor niet kon afvallen! In stressvolle periodes maakt je lichaam hormonen aan, onder andere adrenaline en cortisol. Onze voorouders moesten in stressvolle periodes vaak rennen voor hun leven, doordat ze bijvoorbeeld achterna gezeten werden door een roofdier. Adrenaline zorgt daarbij voor een instant stoot aan energie. Cortisol zorgt ervoor dat na deze energieboost, extra energie wordt opgeslagen in ons lichaam. Je krijgt dus honger en de voeding wordt opgeslagen als extra voorraadje voor een nieuw stressvol moment. Aangezien wij tegenwoordig niet zo vaak meer achterna gezeten worden ;)….hebben we deze extra energie niet nodig en slaan we deze op als vet. Hierdoor wordt afvallen erg lastig.

• Je moet wennen aan je nieuwe energiebehoefte. Soms komt het voor dat we ineens (veel) minder energie nodig hebben dan eerder. Bijvoorbeeld topsporters die stoppen met fanatiek sporten. Dit komt echter ook voor bij mensen die ouder worden. Het kan ineens heel snel gaan bij vrouwen na de overgang. Door veranderingen in ons energieverbruik, in onze lichaamssamenstelling en in de afgifte van hormonen, hebben we ineens minder energie nodig. Als je op zo’n moment hetzelfde blijft eten als eerder, is de kans groot dat je aankomt. Het is op zo’n moment raadzaam om langzaam je patroon aan te passen, eventueel met hulp van een professional.

Zo….dat was weer een hele lap theorie :). Ik hoop dat jullie het interessant vonden. Ik ben ook heel benieuwd of jij een van deze dingen herkent bij jezelf of bij iemand in je omgeving. Ik wil nog een keer extra benadrukken dat een diëtist je vaak kan helpen bij het vinden van een patroon waardoor je tóch kunt afvallen.

Groetjes, Marloes

Herken jij een van deze dingen bij jezelf of bij iemand uit je omgeving?