De laatste tijd zijn er steeds meer voedingskundigen en diëten die het gebruik van brood en soms zelfs alle koolhydraathoudende producten (aardappel, rijst, pasta, fruit etc.) afraden. Enkele voorbeelden hiervan zijn Dr. Frank, het Dukan dieet en de Voedselzandloper. Ik krijg dan ook vaak vragen over het gebruik van deze producten, zijn ze gezond of niet? In dit artikel zal ik je uitleggen wat de theorie achter de diëten is en hoe ik hierover denk.
De theorie achter koolhydraatarme diëten
Brood, aardappelen, rijst en pasta zijn voorbeelden van producten die veel koolhydraten in de vorm van zetmeel bevatten. Zetmeel is een voedingsstof die bestaat uit een heleboel glucosemoleculen aan elkaar. Als het lichaam zetmeel gaat afbreken, ontstaat er glucose (suiker), dit wordt opgenomen in het bloed en hierdoor stijgt de bloedsuikerspiegel. Deze stijging is langzamer dan bij producten als koek, snoep of kristalsuiker, die meer simpele koolhydraatmoleculen bevatten, waardoor het sneller kan worden afgebroken tot glucose en opname sneller plaatsvindt.
Glucose wordt in ons lichaam gebruikt als brandstof, het zorgt ervoor dat we kunnen functioneren. Voor de cellen in de hersenen is het zelfs de enige mogelijke vorm van energievoorziening, oftewel te hersenen hebben glucose nodig om te kunnen overleven.
Door de stijging van de hoeveelheid glucose in het bloed, na inname van een product dat koolhydraten bevat, maakt het lichaam van een gezond persoon insuline aan. Insuline is een hormoon dat zorgt voor de opname van glucose in de lichaamscellen. Op het moment dat insuline aanwezig is in het lichaam, is het niet mogelijk gewicht te verliezen. Het lichaam weet immers dat er glucose uit de voeding voorradig is en zal niet het eigen vetweefsel gaan gebruiken als brandstof.
Eerder genoemde voedingskundigen en diëten spelen handig op deze feiten in, door aan te raden minder of zelfs geen producten te gebruiken waarin koolhydraten voorkomen. Dit betekent geen brood, crackers, beschuit, aardappels, rijst, pasta, ontbijtgranen, snoep, koek, chips en soms zelfs geen fruit. Het lichaam zal geen stijging van de hoeveelheid glucose in het bloed waarnemen en dus geen insuline aanmaken. We komen in een soort ‘hongerwinter’ terecht. Het lichaam zal hierop reageren met verbranden van eigen vetweefsel, om toch te kunnen voorzien in de energiebehoefte. Hierdoor zul je in relatief hoog tempo gewicht verliezen.
Mijn visie op deze theorie
Ondanks dat met een koolhydraatarm voedingspatroon hele mooie resultaten te behalen zijn, pas ik het in mijn praktijk nauwelijks toe. De belangrijkste reden daarvoor is de uitvoerbaarheid van een dergelijk voedingspatroon. Voor veel mensen is het niet haalbaar om al de bovengenoemde producten voorgoed uit hun eetpatroon te schrappen. Ze kunnen het dieet over het algemeen een aantal weken volhouden en zullen daarna weer behoefte krijgen aan koolhydraathoudende producten. Ook kan het zijn dat het praktisch niet langer is toe te passen in het dagelijks leven, een boterham smeren is tenslotte gemakkelijker dan het maken van een salade en deze meenemen naar het werk. Doordat het lichaam niet meer gewend is aan de inname van koolhydraten, zal het in hoog tempo gaan opslaan als deze wel weer worden ingenomen, om een voorraad te ontwikkelen voor een volgende ‘hongerwinter’. De persoon zal hierdoor weer snel kilo’s aankomen.
Waarom ik het soms tóch aanraad
Het komt soms voor dat ik iemand op mijn spreekuur krijg, die ik wél aanraad een koolhydraatarm dieet te gaan volgen. Dit doe ik over het algemeen alleen in de volgende twee gevallen:
1. Als de cliënt niet zo erg houdt van brood, aardappelen, pasta en rijst en de mogelijkheid heeft veel tijd te steken in het bereiden van maaltijden. Het is voor deze persoon waarschijnlijk goed haalbaar om zich een leven lang te houden aan het koolhydraatarme dieet. Als de cliënt het streefgewicht heeft bereikt, kan vaak wel weer een kleine hoeveelheid koolhydraten worden toegevoegd aan het maaltijdpatroon. Ik ga dan samen met de cliënt op zoek naar de grens, hoeveel koolhydraten kunnen gegeten worden zonder dat de persoon weer aankomt. Vaak betekent dit dat maximaal 1-2 boterhammen en 1-2 stuks fruit gegeten kunnen worden. De rest van de maaltijden bestaan uit groentes, vlees, vis, ei, noten, peulvruchten en andere koolhydraatarme producten. De bereiding van dergelijke maaltijden kost zoals eerder gezegd veel tijd, het moet dus goed toepasbaar zijn in het leefpatroon.
2. Als ik te maken krijg met een persoon met Diabetes Mellitus (suikerziekte), die graag wil minderen in medicijngebruik. Vaak hebben deze mensen heel veel over om hun doel te behalen, dus ook een leven lang minderen in het gebruik van koolhydraten. Ook hier zal ik altijd goed de consequenties met de persoon doorspreken.
Conclusie
De overgrote meerderheid van de mensen die graag wil afvallen, raad ik aan om gewoon brood, fruit, aardappels en andere koolhydraathoudende producten te blijven gebruiken. Vaak is het heel goed mogelijk om op een andere manier gewicht te verliezen. Daarnaast leveren de producten onder andere ook voedingsvezels, vitamine B, vitamine C en magnesium, allemaal belangrijke voedingsstoffen om het lichaam gezond te houden.
Tot slot wil ik benadrukken dat over dergelijke onderwerpen talloze visies zijn. Wat de ene deskundige geweldig vindt, vindt de andere onzin. In dit artikel heb je mijn idee over dit onderwerp kunnen lezen, ik wil echter iedereen met een andere mening volledig in zijn waarde laten.
Heb je vragen? Laat gerust een reactie achter!
Thanks so much!
Gewicht verliezen is daar maar een bijwerking van. Diverse kwalen kunnen door een dergelijk dieet behandeld worden. Zie Dr. Mercola’s boek ‘The No-Grain Diet’ en ‘Success Stories’.
Een ‘normaal’ gezond voedingspatroon kan ook diverse kwalen wegnemen! Het skippen van koolhydraten kan inderdaad in sommige gevallen een uitkomst zijn, maar dat geef ik ook aan in het artikel.
Oorspronkelijk ook bedoeld om toevallen bij epilepsie-patiënten tegen te gaan!
Je lichaam raakt dan in ketogene toestand.
ik heb zelf het boek de voedselzandloper, en die raad inderdaad aardappels, brood, rijst en pasta af.
fruit daar tegenover moet met groente een zo groot mogelijk onderdeel vormen. voor vervanging vaan aardappels worden peulvruchten aangeraden en voor ontbijt en lunch (broodmaaltijden) havermout of (fruit)salade
toevoeging ik val gedeeltelijk in de eerste categorie van degenen die je het wel aan zou raden.
Voor sommigen is het inderdaad een prima oplossing Thijmen!
Hoi Marlous,
Misschien een gekke vraag; maar zijn producten als Quinoa en couscous koolhydraat arm of juist rijk? Waar zijn ze eigenlijk van gemaakt?
Groetjes, Lotte
Ze zijn rijk aan koolhydraten, maar vooral in quinoa zitten wat meer eiwitten dan in bijvoorbeeld tarwe. Quinoa zijn de zaden van een plant. Couscous is een product van tarwemeel. Groetjes!
Dan snap ik nu E I N D E L I J K waarom ik van de -30 kg er in een korte tijd weer 10 ben aangekomen. Is dat jo-jo effect ook weer te stoppen?
Ja hoor! Door een gezond eetpatroon te vinden dat je voor altijd kunt vasthouden :-). Als je dat moeilijk vindt, kun je hulp van een professional inschakelen. Succes Jacomijn!
@Marloes De comment van ‘Garcinia Cambogia Diet’ is spam hoor. Lief dat je bedankt voor het ‘compliment’, maar het is volledig geautomatiseerd, en alleen bedoeld zodat er een link van jouw site naar de andere dieet site ontstaat (dat kan in sommige gevallen helpen om de andere site hoger te laten scoren in Google).
I know Mike….dat zie ik in mn berichtenbox. Maar dank je voor de tip.
ik ben 13 jaar oud en 2 maanden geleden (helemaal) gestopt met brood, pasta en snoep eten, ik eet nu veel groenten fruit en elke dag wel een cracker. maar ik ben nu heel erg bang dat als ik morgen bijvoorbeeld weer met elke dag een stuk (spelt) brood begin te eten ik weer veel dikker wordt doordat mijn lichaam nu minder koolhydraten is gewendt, wat moet ik nu doen?! want ik wil heel graag weer beginnen met brood en pasta eten en zou ook dol graag weer eens willen snoepen.
Ik raad je aan om contact op te nemen met een professional bij jou in de buurt.
Hoi Marloes,
Super handig en waardevol advies weer!
Bedankt wederom voor alle waardevolle tips:)