Een van de meest besproken onderwerpen tijdens het afvallen is het tellen van calorieën. De een zegt dat het heel belangrijk is, terwijl de ander roept dat het volstrekt onzin is of juist hartstikke gevaarlijk. Ik denk dat voor beide kampen iets te zeggen is. Ik zie het niet als mijn taak om te vertellen wat je moet doen, maar om je meer informatie te geven….zodat je zelf een keuze kunt maken die bij jou past. Daarom vertel ik je in dit artikel de voordelen en nadelen van het tellen van calorieën.
Ik begeleid als diëtist heel veel mensen bij het afvallen. In de meeste gevallen raad ik het tellen van calorieën absoluut niet aan, maar soms kan het juíst heel handig zijn om het (een korte periode) te doen. Ieder persoon is verschillend. De een zal dus baat hebben bij het tracken van zijn/haar voeding terwijl het voor de ander absoluut geen goed idee is.
Door de jaren heen heb ik een aantal voordelen en nadelen ontdekt, die ik hieronder voor je op een rijtje zet. Een aantal van deze punten kunnen voor jou misschien helemaal niet aan de orde zijn, maar voor een ander wel. Zoals ik al zei, we zijn allemaal anders.
Voordelen van calorieën tellen
Calorieën tellen lijkt voor veel mensen misschien grote onzin. Toch heeft het ook heel veel voordelen!
- Je wordt bewust van wat je eet. Heel vaak hebben we niet door wat we gedurende een dag naar binnen werken. Een stukje kaas bij de supermarkt en een dropje uit de pot op het werk gaan ongemerkt naar binnen. Als je calorieën telt, word je je bewust van zulke onbewuste eetmomenten.
- Je krijg meer inzicht in hoeveel je kunt eten. Als je je calorieën gaat tellen, doe je dit vaak in een app als My Fitness Pal of Mijn Eetmeter. Door jouw gegevens in te voeren, maakt die app ook een schatting van je voedingsbehoefte. Je krijgt dus een beeld of je structureel te veel, te weinig of ongeveer voldoende eet. Je weet dus ongeveer hoeveel voeding je op een dag kunt innemen om aan je behoefte te komen. Ook kun je op deze manier bepalen wat voor jou goede porties zijn bij de verschillende maaltijdmomenten. Dit is erg waardevol voor mensen die willen afvallen of juist willen aankomen. Ze hebben hierdoor een leidraad.
- Weten met welke producten je beter zuinig kunt zijn. Door alle producten die je eet in te voeren, zie je precies welke producten calorierijker zijn dan andere. Je bent je dan waarschijnlijk direct bewust van de dingen waarvan je beter niet teveel kunt eten. Natuurlijk zijn chips en snoep hier goede voorbeelden van, maar je zult ook zien hoe hard bijvoorbeeld kaas, worst en noten kunnen aantikken. Zo kun je bepalen welke calorierijke producten je het ‘waard’ vind om te eten en welke je eigenlijk niet lekker genoeg vindt. Dit kan trouwens ook weer een nadeel worden…
- Als je ziet dat je al naar behoefte hebt gegeten op een dag, kun je ‘s avonds misschien beter dat bakje chips laten staan. Of omgekeerd: als je ziet dat je op een sportdag te weinig hebt gehad, weet je dat een goede herstelmaaltijd heel belangrijk is.
- Inzicht krijgen in koolhydraten, eiwitten en vetten. Vrijwel altijd geeft een app waarin je calorieën bijhoudt, je ook informatie over de hoeveelheid koolhydraten, eiwitten en vetten (macro-nutriënten) er in bepaalde producten zit. Zo krijg je hier meer inzicht in én je weet in welke hoeveelheid ze in je dagmenu voorkomen.
Nadelen van calorieën tellen
Helaas zijn er naast die voordelen ook een aantal belangrijke nadelen:
- Je kan gezonde calorierijke producten gaan vermijden. Avocado, noten, zaden, banaan, olie en pindakaas zijn hele calorierijke producten. Ze leveren ons lichaam echter ook super veel waardevolle stoffen. Als je puur kijkt naar de hoeveelheid calorieën die ze leveren, ben je misschien geneigd ze niet meer te eten. Dat is heel onverstandig, want het is juist heel goed voor je.
- Het kan obsessief worden, doordat je steeds strengere doelen voor jezelf gaat stellen. Je begint misschien met als doel om 1700kcal op een dag te eten, maar stelt dit langzaam bij als je niet snel genoeg resultaat ziet. Zo merk ik dat sommige mensen nog maar 1200kcal eten na een periode van lijnen, wat echt veel te weinig is om nog voldoende goede voedingsstoffen te kunnen binnen krijgen. Hierdoor krijg je uiteindelijk klachten of zelfs een eetstoornis. Bovendien word je er niet vrolijker op ;).
- Niet meer kunnen genieten van iets ongezonds, doordat je weet hoeveel calorieën erin zitten. Veel mensen beseffen niet wat een ongezonde dag maaltijd of snack voor impact heeft, totdat ze het zelf zien als ze het gaan invullen. Voor sommigen is dit een stimulans, voor anderen wordt het een angst. Ik zie soms dat mensen niet meer kunnen genieten van hun maaltijd of snack, doordat ze constant bezig zijn met de hoeveelheid calorieën die ze naar binnen werken.
- Je precieze behoefte blijft altijd een schatting. Om precies te weten hoeveel je verbruikt, zou je hele geavanceerde testen moeten doen in een ziekenhuis of laboratorium. Je kunt wel een schatting maken door een formule met lengte, gewicht en leeftijd in te vullen en te vermenigvuldigen met je activiteitsniveau. Dit blijft echter een schatting. Bij iedereen werkt de stofwisseling namelijk anders. Ook zijn je activiteiten elke dag anders. Hierdoor kun je nooit precies weten hoeveel voeding je nodig hebt. Ik zie dat sommige mensen heel exact het voedingsadvies gaan volgen. Dit is dus echt niet nodig! Soms eet je een dag meer dan je behoefte, soms eet je minder.
- Ook je inname is vaak een schatting. Van heel veel voedingsmiddelen kunnen de voedingswaarden namelijk verschillen per merk, of zelfs per product. Het ene stuk kipfilet bevat bijvoorbeeld net wat meer vet dan de ander. Ook kun je sommige maaltijden niet nauwkeurig berekenen, omdat je ze bijvoorbeeld bij iemand anders of in een restaurant weegt. Ook kun je moeilijk exact berekenen hoeveel olie jouw deel van de maaltijd bijvoorbeeld heeft opgenomen tijdens het bakken. Ook hierdoor geldt dat het niet nodig is om ontzettend precies te zijn in het calorieën tellen.
- Het kost veel tijd en moeite, doordat je vrijwel alles moet afwegen en na ieder eetmoment precies moet invullen wat je hebt gegeten. Zeker in het begin vergt dit veel uitzoekwerk. Uiteindelijk krijg je er wel meer handigheid in.
- Je ziet niet meer het verschil tussen ‘gezonde’ en ‘ongezonde’ calorieën. Ik zie soms dat mensen overdag minder eten, omdat ze dan ‘s avonds een lekkere afhaalmaaltijd kunnen nemen. Op deze manier krijg je minder gezonde producten binnen die goed voor je lichaam zijn, om vette snacks te kunnen eten. Daar word je natuurlijk niet beter en gezonder door.
Mijn conclusie
Calorieën tellen kan heel waardevol zijn, om inzicht te krijgen in wat je voedingsbehoefte ongeveer is. Door het bijhouden van je calorieën, weet je steeds beter welke voedingsstoffen in welke producten zitten en met welke producten je beter zuinig kunt zijn.
Het is echter vrij veel werk, zeker in het begin. Ook liggen er grote gevaren van te streng zijn, verkeerd compenseren en doorslaan. Als je twijfels hebt of dit bij jou zal gebeuren, kun je misschien beter niet kiezen voor het tellen van calorieën. Je kunt ook gewoon 1x per week op de weegschaal gaan staan of kritisch beoordelen hoe strak je kleding zit, dan weet je ook ongeveer of je meer of minder zou moeten eten :).
Kortom, calorieën tellen is voor sommigen een uitkomst en voor anderen juist een groot gevaar.
Groetjes, Marloes
Tel jij je calorieën? Heb je het wel eens gedaan?
Super bedankt voor deze informatie, ik sla meestal door met calorieen tellen, nu ik eet wat jij eet en naar mijn behoefte luister val ik zelfs af en kan ik hopelijk ook weer gaan genieten van ongezonde dingen af en toe.
Ik heb een gespierde bouw van mijn vader dus het gaat snel bij mij, dat zie ik nu als iets positiefs, vond het eerst niet zo vrouwelijk gespierde armen etc. maar nu ik jou volg en alles lees over vetverbranding juist door die spieren krijg ik meer vertrouwen en ik geniet van sporten dus dat is alleen maar erg fijn.
Strakker, gezonder en happy i.p.v. dun ongezond en ongelukkig
Bedankt je bent een goede steun,
Fijne dag Groetjes Marieke
Wat super goed om te horen! Veel spieren zijn inderdaad juist heel goed voor een lichaam. Iets om trots op te zijn denk ik. Iedereen is mooi op zijn eigen manier. Jij ook een fijne dag!
Ik tel geen calorieen, maar ik houd wel mijn voeding bij. Op trainingsdagen en op rustdagen heb ik andere macro’s. Ik zorg dat ik op deze manier voldoende eiwitten binnen krijg voor het sporten en mijn koolhydraten en vetten ook kan bijhouden. Nu ben ik niet heel streng. Zit er er een keer boven of onder dan is dat geen probleem. En ik heb weleens de neiging om een stukje taart niet in te vullen, want ik weet dat ik daar dan niet vrolijk van wordt. Maar het is oh zo lekker dus ik laat dat dan echt niet staan 😉
Toevallig ben ik sinds een paar dagen weer begonnen met calorieën tellen in de app van het voedingscentrum. Voor mij was het wel een eye-opener omdat ik er achter kwam dat ik structureel (veel) te veel calorieën binnenkreeg. Nu hou ik het de hele dag bij en ben ik wat kleinere porties gaan eten en weet ik ook wanneer het klaar is voor een dag. In mijn geval heeft het dus wel geholpen.
Goed om te horen!
Ik gebruik de app Myfitnesspall. Ik vul sowieso in het weekend geen calorieën in, maar doordeweeks de laatste tijd weer wel. Dit zo dat ik bewust eet en lekkere dingen makkelijker kan afwijzen, anders eet ik echt alles wat los en vast zit. Ik hoef niet af te vallen, maar wil wel graag zo blijven als ik ben en het liefst nog wat strakker door het vele sporten 🙂
Ik heb wel perioden dat ik van mezelf weer even moet stoppen, als ik merk dat ik er té veel mee bezig ben. Dan kom ik bijv. in de problemen omdat ik niet kan noteren wat ik als avondmaal bij m’n ouders eet, en daar word ik dan niet vrolijk van. Als dit gebeurd weet ik dat ik even een paar weken moet stoppen en niet meer moet tellen.
Heel goed, ik denk dat het dan alleen maar positief werkt.
Door myfitness pal ben ik er me inderdaad van bewust geworden hoeveel kcal er wel in bepaalde producten zitten. Die probeer ik nu ook minder te gebruiken. Ook weet ik nu beter welke producten er veel “goede” dingen bevatten en die dus wel goed voor mij zijn.
Het gebruik van de app zelf was voor mijzelf echter niet goed. Ik ging inderdaad te weinig eten waardoor ik wel gewicht verloor, maar er ook heel slecht uitzag (vale huidskleur, doffe ogen) en geen energie meer had. Hierdoor heb ik zo’n 4 maanden niet gesport, waardoor mijn lichaam ondanks het mindere gewicht er slap ging uitzien en daar ging ik me dan mentaal ook slecht door voelen. En dit had dan tot gevolg dat ik begon te snoepen waardoor ik dan weer minder zou gaan eten zijn, enzovoort.
Nu weeg ik opnieuw een aantal kg meer, maar ik trek het me niet meer aan. Ik eet naar behoefte, maar wel zoveel mogelijk gezonde dingen. Het sporten ben ik ook weer aan het opbouwen, binnenkort weer naar 3 keer per week. Ik wil me niet meer fixeren op mijn gewicht, maar zal aan mijn kleren wel merken dat alles weer strakker begint te zitten door opnieuw te sporten.
Ik doe ook bewust niet mee aan de challenge, wil het echt aan mijn eigen tempo allemaal weer opbouwen. Maar ik merk wel dat ik heel veel heb aan je artikels en tips, waarvoor dank!
Heel verstandig artikel, Marloes!
Ik telde inderdaad, altijd de calorieën. Ik hield het keurig netjes bij, op My Fitness Pal. Nu tel ik dus absoluut geen calorieën meer, aangezien ik er echt te obsessief mee bezig ging & ik nooit meer iets at wat “niet gezond” was, omdat ik toch niet kon genieten. Ook elke dag de weegschaal op en o wee als ik iets aan kwam.
Nu gewoon lekker gezond aan het eten, zonder calorieën te tellen 😀
Ik gebruik dagelijks mfp. Het geeft mij een rustiger gevoel als ik mijn eten onder controle heb. Of eigenlijk een super onrustig gevoel als ik eet wat ik wil. Vaak plan ik mijn eten al de avond ervoor of smorgens voor de hele dag, dan kan ik wel genieten van wat ik eet. Daarvan afwijken vind ik dan wel weer erg lastig en als het onverwachts anders wordt kan ik soms wel een beetje in paniek raken en vind ik het lastig om mijn regime los te laten.
Goed artikel met heldere voor- en nadelen. Zelf gebruik ik calorieën als een leidraad om te zien hoeveel ik ongeveer eet.
Marloes, wat vindt jij van diëten zoals het ‘killerbody’ dieet waarbij wordt uitgegaan van een dagelijkse inname van ca 1200 kcal?
Voor een heleboel mensen is deze hoeveelheid veel te laag! Je krijgt dan niet alleen te weinig energie, maar ook te weinig vitamines en mineralen binnen. Bij uitzonderingen kan de hoeveelheid toch kloppen…
Dank voor je reactie!
Mij geeft de my fitness pall vooral inzicht hoe groot je ontbijt en lunch kan zijn. Ik doe gerust nog wat toppings op mijn kwark en smiddags, twee wraps als lunch?? Ja hoor, met gemak krijg ik het binnen.
Maar als ik het invul en zie hoeveel calorieën het geeft, weet ik dat ik beter kan stoppen.
Maar fijn artikel, het moet geen obsessie worden.
Ik ben ook benieuwd naar je antwoord op de vraag van Nique over de killerbody dieet. Misschien is het handig een keer een artikel te doen (of misschien heb je al, zal zo zoeken) over de uitleg van kcal. Ik heb een bodyfat% van 23% en mijn doel is om naar 20% te gaan. Wat ik dus niet snappen over kcal… ik eet per dag rond 1800kcal, maar dan sport ik en verbrand dan 600kcal, beteken dit dat ik dan nog meer kcal moeten bij eten dat ik eigelijk ben geëindigd op 1200kcal? Misschien een dom vraag van mij, maar ik krijg ook geen duidelijk antwoord over het.
https://www.optimavita.nl/voeding/hoeveel-moet-ik-eten-je-energiebehoefte-bepalen/ Je behoefte op die sportdag is dan inderdaad 2400 (als je zeker weet dat je 600 verbrandt, dat is echter moeilijk te bepalen). Als je wilt afvallen, zou ik een inname van +- 1800-1900 doen. Zo niet dan moet hij inderdaad wat hoger liggen.
Beste Marloes,
Goed artikel! Zelf houd ik alles bij en ben ik nogal perfectionistisch van mezelf. Ik heb daar normaal geen last van en zie dit juist als een goede eigenschap 🙂 Met het tracken van mijn macro’s vraag ik mij soms wel af of ik er wat te obsessief mee bezig ben. Ik track 1 dag (meestal op zondag) per week niks. Dan eet ik gewoon waar ik zin in heb en dat gaat prima. Tijdens de andere dagen kan ik er niet zo goed tegen als ik me niet aan mijn schema van mijn PT houd. Als ik bijvoorbeeld op vakantie een extra wafeltje op mijn ijsje krijg dan werk ik daarna mijn schema wel even bij. Nu kan je met 3 weken vakantie natuurlijk niet zomaar alles eten en is het wel goed als je voor iets kiest, je iets anders laat staan en daar inzicht in hebt, maar ik vraag me toch af wanneer is het dan obsessief? Het voelt altijd zo alsof ik de enige ben die dit doet :-/
Ik hoop dat je me hierop kan antwoorden.
Als JIJ het niet als belemmering voelt, dan is het dat niet! Zo lang je maar af en toe lekker kan genieten is het toch ook geen probleem als je af en toe nee zegt!? Doe ik ook hoor! 🙂
Hee,
Ik ben benieuwd welke app jij zou aanraden om de nutriënten en dus ook de calorieën bij te houden.
Groetjes Jacqueline